Ως bypass ορίζεται η χειρουργική επέμβαση στεφανιαίας παράκαμψης σε ασθενείς που πάσχουν από Στεφανιαία Νόσο. Πρόκειται για μια χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση της φυσιολογικής παροχής αίματος στην καρδιά, η οποία δημιουργεί νέες οδούς για την κυκλοφορία του αίματος όταν μία ή και περισσότερες στεφανιαίες αρτηρίες έχουν αποφράχθεί (πιθανώς λόγω αθηροσκλήρωσης).
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, το bypass με την καρδιά πάλλουσα χωρίς να σταματάει, έγινε μια ρεαλιστική εναλλακτική λύση στην παραδοσιακή χειρουργική επέμβαση. Παρ’ όλα αυτά, μέχρι και σήμερα δεν προτιμάται λόγω φόβου και άγνοιας από πολλούς καρδιοχειρούργους,– παρά τα αποδεδειγμένα πλεονεκτήματά της – ενώ πραγματοποιείται σε μόνο περίπου το 18% των ασθενών με Στεφανιαία νόσο.
Περισσότερο από το 95% των bypass που πραγματοποιούνται από την καρδιο-θρωρακοχειρουργική ομάδα «ΙΑΣΙΣ» γίνονται με την καρδιά πάλλουσα. Πρόκειται για μια αποδεδειγμένα ασφαλή μέθοδο με πολλαπλά οφέλη για την εξέλιξη της πορείας της υγείας του ασθενή.
Μειονεκτήματα κλασικής μεθόδου
Το bypass έγινε επέμβαση ρουτίνας στα τέλη της δεκαετίας του 1950 με την εφεύρεση της μηχανικής υποστήριξης καρδιάς-πνεύμονα. Κατά τη διάρκεια της «παραδοσιακής» επέμβασης , οι χειρουργοί με τη βοήθεια της εξωσωματικής κυκλοφορίας πραγματοποιούσαν την παράκαμψη σε ένα «ακίνητο πεδίο», ενώ ο ασθενής συνέχιζε να έχει κυκλοφορία λόγω της βοήθειας της μηχανής.
Μετά το πέρας της επέμβασης, ο χειρουργός έπρεπε να επανεκκίνησει την καρδιά και να επαναφέρει την φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.
Αυτή η τεχνική όμως είχε μερικές φορές ως φυσικό επακόλουθο το «τραύμα επαναιμάτωσης», που οδηγούσε σε πολλές επιπλοκές.
Bypass με την καρδιά πάλλουσα
Το bypass με την καρδιά πάλλουσα είναι μια σύγχρονη και πρωτοποριακή μέθοδος κατά την οποία πραγματοποιείται η χειρουργική επέμβαση χωρίς να σταματήσει η καρδιά. Ένα επαναστατικό ιατρικό επίτευγμα που εξαλείφει την ανάγκη για μηχανική υποστήριξη και συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του κινδύνου των επιπλοκών που σχετίζονται με την προσωρινή διακοπή της καρδιάς.
Ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη αυτής της προσέγγισης είναι ότι οι καρδιοχειρουργοί μπορούν να εκτελέσουν πολλαπλές αναστομώσεις των μοσχευμάτων πάνω στα αγγεία της καρδιάς, χωρίς τη βοήθεια της εξωσωματικής κυκλοφορίας.
Αυτό σημαίνει λιγότερες επιπλοκές πχ. εγκεφαλικά επεισόδια ή καρδιακά συμβάματα σε ομάδες υψηλού ρίσκου όπως οι διαβητικοί ή νεφροπαθείς ασθενείς και οι ηλικιωμένοι.
Πλεονεκτήματα για τον ασθενή
Η χειρουργική επέμβαση παρέχει πολλά οφέλη ειδικά σε ασθενείς με σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα. Με τη μέθοδο αυτή μπορούν να υποβληθούν σε επέμβαση bypass – έχοντας ελάχιστες πιθανότητες επιπλοκών:
- Ασθενείς υψηλού κινδύνου (διαβητικοί, νεφροπαθείς)
- Ασθενείς άνω των 75 ετών (με δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας, με περιφερειακή αγγειοπάθεια κ.ά
- Ασθενείς που βρίσκονται υπό αντιαιμοπεταλιακή αγωγή (μετά από οξύ στεφανιαίο επεισόδιο)
- Ασθενείς που δε δέχονται αίμα για θρησκευτικούς λόγους
- Ασθενείς που χρειάζονται επανεπέμβαση
Τα σημαντικά πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου για τους πάσχοντες είναι:
- Μικρότερος κίνδυνος επιπλοκών
- Mικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο
- Ταχύτερη ανάκαμψη και επιστροφή στην καθημερινότητα
- Καλύτερη συντήρηση της καρδιακής λειτουργίας
- Χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας, ειδικά σε ασθενείς υψηλού κινδύνου και γυναίκες
- Μειωμένος κίνδυνος για νευρολογικές βλάβες και επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένων του εγκεφαλικού και των προβλημάτων μνήμης
- Μειωμένος τραυματισμός της καρδιάς
- Μειωμένος κίνδυνος εμφάνισης «τραύματος επαναιμάτωσης» μιας και δε χρησιμοποιείται μηχανική υποστήριξη
Η διαδικασία
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο καρδιοχειρουργός χρησιμοποιεί εξελιγμένους τεχνολογικά μηχανισμούς για τη σταθεροποίηση του τμήματος της καρδιάς πάνω στο οποίο δουλεύει. Η υπόλοιπη καρδιά συνεχίζει να χτυπάει, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζει να κυκλοφορεί αίμα στον καρδιακό μυ.
Iδιαίτερη σημασία δίνεται στη χρήση αρτηριακών μοσχευμάτων που σύμφωνα με τις νεότερες μελέτες εξασφαλίζουν καλύτερα μακροχρόνια αποτελέσματα. Τα μοσχεύματα επιλογής, ειδικά για την επαναιμάτωση του αριστερού αγγειακού δικτύου της καρδιάς είναι οι δύο μαστικές αρτηρίες και η κερκιδική αρτηρία.
Η στεφανιαία νόσος αποτελεί την πρώτη σε συχνότητα αιτία θανάτου σε ολόκληρο τον κόσμο. Η χειρουργική επέμβαση στεφανιαίας παράκαμψης μπορεί να σας δώσει πίσω τη ζωή σας.
Δρ Κοσμάς Τσακιρίδης, MD, PhD, FEBTS,
Διευθυντής Καρδιο-θωρακοχειρουργικού
